Μιλήσαµε για τη ζωή της, την οικογένειά της και τις δύσκολες στιγµές που βιώνει λόγω της ασθένειας του πατέρα της. Αυτή είναι η «Αλλη όψη» της υφυπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Κατερίνας Παπακώστα.
Είστε σε ένα υπουργείο που έχει καθαρά γυναικείο στίγµα και που ουσιαστικά είστε δίπλα στις γυναίκες. Πώς νιώθετε που βγαίνετε µπροστά για όλες εκείνες που το έχουν ανάγκη;
Μεγάλη ευθύνη. Μέσα από τη δουλειά µου, ως δικηγόρος για πάρα πολλά χρόνια, έχω υπερασπιστεί πάρα πολλές γυναίκες σε δύσκολες συγκυρίες της ζωής τους. Πολλές φορές νιώθεις ότι πρέπει να υπάρξει και κάτι ακόµα, πολιτειακά ή νοµοθετικά, προκειµένου να έχεις καλύτερα εργαλεία ή διαύλους υποστήριξης. Αρα, λοιπόν, όταν βρίσκεσαι σε µια θέση ανώτερη διοικητικά, όπου πια περνά σε εσένα η ευθύνη του να δηµιουργήσεις αυτό το πολιτικό πλαίσιο προκειµένου να στηρίξεις αυτές τις γυναίκες, εκεί νιώθεις ότι τώρα πρέπει από τη θεωρία να περάσουµε στην πράξη. Προφανώς αποτελεί µεγάλη τιµή, όπως είπα, αλλά και πολύ µεγάλη ευθύνη, διότι δυστυχώς οι γυναίκες το 2024 δεν έχουµε κατακτήσει ακόµα το επίπεδο της ισότητας και της ισοτιµίας, το οποίο θα έπρεπε ιδανικά να είχαµε, αλλά νοµίζω ότι βρισκόµαστε σε έναν πολύ καλό δρόµο και µε συντονισµένη προσπάθεια, στρατηγική και πολιτική, θα µπορέσουµε να διασφαλίσουµε ότι κι εµείς οι ίδιες αλλά και οι επόµενες γενιές που έρχονται, των κοριτσιών µας, θα µπορέσουν να ζήσουν σε ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον.
Τι είναι αυτό που θέλετε να αλλάξετε;
∆εν θέλω να νιώθει καµία γυναίκα ανασφαλής. Θέλω να νιώθει η κάθε γυναίκα ότι δεν αδικείται, ότι δεν υποτιµάται, ότι δεν κακοποιείται.
Καθηµερινά ακούτε για πολλά περιστατικά κακοποιηµένων γυναικών. Σας επηρεάζουν; Τις «κουβαλάτε» µαζί σας φεύγοντας από εδώ;
Αυτό είναι κάτι το οποίο το κουβαλάω από µικρό παιδί και ως δικηγόρος. Μου λέγανε ότι πρέπει να είµαι αποστασιοποιηµένη, γιατί υπάρχει τεράστια ψυχολογική φθορά, άρα πρέπει να µπορείς να κρατάς µια απόσταση από τα πράγµατα. Εγώ προσωπικά δεν µπόρεσα να το καταφέρω αυτό και νοµίζω ότι ενίοτε αυτό ίσως είναι και ένα δείγµα ότι µπορείς να διαχειριστείς καλύτερα ένα πρόβληµα όταν το αισθανθείς.
Βλέπετε στα µάτια των κακοποιηµένων γυναικών την κόρη σας; Φοβάστε για εκείνη;
Ναι και γι’ αυτό τη στείλαµε από µικρή να µάθει να αµύνεται. Ως δικηγόρος πολλές φορές έχω υπερασπιστεί γυναίκες-θύµατα ενδοοικογενειακής βίας και γυναίκες όπου και τα παιδιά τους ήταν θύµατα ενδοοικογενειακής βίας. Οταν είσαι µητέρα ενός κοριτσιού η αγωνία σου είναι ακόµα µεγαλύτερη, χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι και τα αγόρια µας είναι λιγότερο ευάλωτα σήµερα. Προσπαθείς να θωρακίσεις το παιδί σου µιλώντας του. Συµβουλεύοντάς το και µέσα από παραδείγµατα, µέσα από εικόνες, ότι η βία συνήθως ξεκινάει από τη λεκτική βία, την ψυχολογική βία και συνήθως τελειώνει στη σωµατική βία. Εχοντας και όλα αυτά τα περιστατικά των γυναικοκτονιών, τρέµει η ψυχή µας. Από εκεί και πέρα, όµως, εννοείται ότι οφείλουµε να µπορέσουµε να θωρακίσουµε ως επίσηµη πολιτεία πια τα παιδιά µας µε έναν τρόπο που να µπορούν να είναι σε θέση από την πρώτη στιγµή να αντιληφθούν τα σηµάδια και να µη θεωρήσουν ότι αυτό είναι µια κανονικότητα. Αυτό είναι ξέρετε µια προσπάθεια που δεν αφορά ένα υπουργείο. Αφορά σχεδόν όλο το σύστηµα της εκτελεστικής εξουσίας και όχι µόνο της νοµοθετικής. Νοµίζω ότι είναι χρέος µας να µπορέσουµε να κάνουµε το καλύτερο δυνατό προς αυτή την κατεύθυνση.
Υπήρξε ποτέ κάποιος που σας κακοποίησε χωρίς να το αντιληφθείτε εκείνη την ώρα;
Για να είµαι ειλικρινής όχι. Πάλι καλά, έχει να κάνει και µε την προσωπικότητα του καθενός, µε τον τρόπο που µεγαλώνεις. Προσωπικά, µάλλον ήµουν τυχερή. Εχει να κάνει και µε το πώς επιβάλλεσαι σε αυτόν που έχεις απέναντι, στο πώς θέτεις τα δικά σου όρια. Εχω την τύχη να έχω έναν εξαιρετικό σύντροφο, ο οποίος είναι ευγενής, και µεγάλωσα επίσης σε µια οικογένεια όπου ο πατέρας µου µας χειρίστηκε και τα τρία αδέρφια τελείως ισότιµα. Μάλιστα, από πολύ µικρές και σε εµένα και στην αδερφή µου εστίασε στο γεγονός ότι πρέπει να είµαστε οικονοµικά ανεξάρτητες για να µην είµαστε ποτέ εξαρτηµένες από τον οποιονδήποτε. Και εγώ στο δικό µου παιδί αυτό προσπάθησα να µετουσιώσω. ∆ηλαδή πώς να την κάνω από την πρώτη στιγµή της γέννησης πιο ανθεκτική.
Η κόρη σας είναι 22 χρόνων και σπουδάζει Νοµική στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο. Είστε η κλασική Ελληνίδα µάνα που θα πάρει τηλέφωνο το παιδί της 15 φορές τη µέρα, θα τη ρωτήσει αν ντύθηκε καλά και θα της στείλετε ταπεράκι;
Οχι, είµαι από τους γονείς που πετάνε τα παιδιά τους στα βαθιά και παρότι είναι µοναχοκόρη, µου το χρεώνει ενίοτε. Μου λέει: «Το 2019 που πέρασα ήρθες, µε πέταξες εδώ στην Κοµοτηνή και δεν ξαναήρθες ποτέ…». Μιλάµε κάθε µέρα. Θέλω το παιδί µου να είναι καλά. Να νιώθω ότι είναι καλά. Από εκεί και πέρα της έχω απόλυτη εµπιστοσύνη. Είναι ένα παιδί που έχει πατήσει στα πόδια της από πολύ µικρή. Είναι ένα παιδί ώριµο, συγκροτηµένο, ξέρει τι θέλει στη ζωή της. ∆εν µας έχει στενοχωρήσει ποτέ. Ακολουθεί τα δικά της βήµατα. Είµαστε από πίσω της µε τον σύζυγό µου όποτε µας χρειάζεται και τη στηρίζουµε.
*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»
